Stratejik Yönetimde Dikey ve Yatay Arasındaki Farklar Nelerdir?

Liderlik teorilerini ve bunların bir organizasyonun hiyerarşik yapısından nasıl etkilendiklerini anlamak yöneticilerin ekip oluşturmak ve güçlendirmek için yararlı araçlar geliştirmesine yardımcı olur. Dikey stratejiler örgütsel çizelgelerdeki piramitlere çok benziyor, yatay stratejiler ise bir çok orta yönetimin rolünü ortadan kaldırıyor. Ancak, stratejik yönetimin her yöntemi nasıl kullandığını belirleyen yapıdan daha fazlasıdır.

Yatay ve Dikey Arasındaki Fark

Yatay ve dikey yapı arasındaki temel fark, kimin karar vereceğidir. Dikey yapıda, kararlar en üstte alınmakta ve ilk önce orta yönetime, daha sonra denetçilere ve nihayetinde işçilere doğru aşağı doğru akmaktadır. Yatay bir yapıda, çalışanlara genellikle şirket yönergelerine dayanarak kararları kendi başlarına vermeleri için izin verilir. Yalnızca kritik kararlar, adım atmak ve karar almak için daha yüksek düzeyde yönetim gerektirir.

Pratik açıdan, dikey örgütsel yapı patronların kuralları belirlediği ve emir verdiği otokratik bir liderlik tarzında iyi beslenir ve çalışanların bu emirleri yerine getirmesi beklenir. Esasen, bu senaryoda şirket için "patron en iyisini bilir". Yatay yapı, patronun çalışanların şirketin vizyonunu ve misyonunu gerçekleştirmenin en iyi yollarını bulmasını istediği vizyon sahibi bir lider yaklaşımına daha iyi beslenir. Bu senaryoda, patron, çalışanların taban seviyesinde karar alma fırsatları verildiğinde verimlilik, yaratıcılık ve yenilikçiliği teşvik etmelerine yardımcı olabileceğini düşünüyor.

Yatay İş Modeli

Yatay model, işbirliğini ve ekip çalışmasını kolaylaştırmak için tasarlanmıştır. Operasyonel kararlar genellikle operasyonları yapanlar tarafından yapılır. Örneğin, bir satış temsilcisinin satışı almak için onay almadan belirli indirimler sunmasına izin verilir. Bu onun komisyonunu etkileyebilir, ancak üst yönetim onayı olmadan bu kararı vermesine izin verilir.

Başka bir örnek birçok montajcıya sahip bir çiçek şirketi olabilir. Yatay bir entegrasyon seçen şirket, montajcıların her birinin kendi düzenlemelerini oluşturmasını sağlar. Bu, her düzenlemenin yöneticiler ve yöneticiler tarafından önceden tanımlandığı ve montajcıların sürece yaratıcılık getirmediği dikey bir entegrasyondan farklı olacaktır.

Yatay bir işletme modelinde iletişim, daha sonra diğer bölüm başkanlarına yeniden dağıtılmak üzere komuta zincirinden ziyade bilgiye ihtiyaç duyan kişilere doğrudan akar. Bu akış, bilgileri hızlandırır ve üst düzey yönetimin işlem gereksinimlerini azaltır.

Dikey Genişleme Modeli

Bir kuruluş yatay bir işletme modeli olarak işlev görebilir ve yine de dikey genişleme yapabilir. Dikey genişleme, şirketin yeni bir ürün veya hizmet türü için operasyonlar ve dağıtım kanalları açtığı zamandır. Standart ürünlerinden genişler.

Dikey genişlemeye iyi bir örnek, Apple'ın iPhone ile telekomünikasyona girmesidir. Bilgisayar şirketi, tüm teknoloji ve telekomünikasyon endüstrilerinin nihayetinde devrim yaratan dikeyleri ekledi. Genel şirket yapısı her dikeyde liderliğe sahip olsa da, departmanlar içindeki temel yönetim yöntemi, çoğu dikey departmanlardan geçen yeni yaratıcı yeniliklere ilham vermek için yatay kalır - örneğin, Mac'in işletim platformuna entegre bir iPhone uygulaması bilgisayarlar.

Liderlik Ayarları

Şirket yöneticileri, ekiplerin farklı yapılara nasıl tepki verdiğini anlamalıdır. Günün sonunda, personel şirketi yönetemez, bu nedenle bir lider temel seviyedeki operasyonlarda çok fazla karar alınmasına izin verdiğinde risk, şirketin misyon ve vizyonunu yerine getirmekten uzaklaşmasıdır. Liderler aşırı görev odaklıyken, bir yürütme merkezindeki her şeyi kontrol ederken, personelin moralini bozucu ve ilham verici olabilir.

Liderler için püf noktası şirket için net bir misyon ve vizyon oluşturmak ve organizasyondaki herkesin onu anladığından ve ona inandığından emin olmaktır. O zaman lider stratejik olarak yetki vermeli, parametreleri belirlemeli ve kararların bağımsız olarak çeşitli seviyelerde alınmasına izin vermelidir.